حراج کاغذ باطله به جای کتاب !

به گزارش خبرنگار مهر ، چهاردهمین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران از فردا آغاز می شود و تا دوم آذر به مدت 9 روز ادامه خواهد داشت . رسم بر این است که در این هفته رسانه های گروهی ، سازمانها ، ادارات و نهادهای گوناگون هرکدام به فراخور حال مراسمی را به بهانه این هفته برگزار می کنند در این میان اصناف و مشاغل مرتبط با کتاب هم بیکار نیستند و لابد باید از همین الان خود را آماده پاسخگویی به خیل مراجعه کنندگان به کتابفروشی ها کنند .

گذشته از این ، مغازه های واقع در راسته کتابفروشی های تهران هم برنامه هایی برای هفته کتاب دارند که البته این برنامه ها بیشتر معطوف به مخاطبان است . در این ایام هرساله حرکت هایی شکل می گیرد که قابل تامل است ؛ آمیزه ای از سوداگری و کتابفروشی .

برای دیدن و سراغ گرفتن از چنین حراجی هایی لازم نیست خیلی خود را به زحمت اندازید کافی است به میدان انقلاب بروید در حاشیه شمالی در جنوبی این خیابان در ضلع جنوبی میدان و ابتدای خیابان کارگر ، کمی آنطرف تر بالاتر از خیابان ادوارد براون در ضلع شمالی میدان انقلاب در کوچه پس کوچه های خیابان انقلاب اسلامی و یا آزادی افرادی با این حراجی ها برخورد خواهید کرد . 

انواع شیوه های حراج کتاب

برگزاری حراجی کتاب شوه های گوناگون دارد برخی با په کردن پارچه ای روی زمین کتابها را پخش می کنند و کتاب را به صورت فله ای روی هم می ریزند . در این حراجی ها کتابها قیمت یکسانی دارند به این حراجی ها که معمولا قمیت ثابتی برای کالای عرضه شده در نظر می گیرند حراجی های 100 تومان یا پانصد تومانی می گویند .

هر نوع کتاب در این حراجی با قیمت واحد به فروش می رسد و بدون توجه به قیمت پشت جلد ، قطع ، رنگ جلد ، سال انتشار ، نویسنده و یا موضوع ، کتاب به شیوه حراج روسری ، اسباب بازی و یا گل مصنوعی به فروش می رسد و البته هم خریدار و هم فروشنده نگاه مشابهی به کالای عرضه شده دارند ؛ اصلا هم بعید نیست فروشنده فردا در گوشه ای دیگر از همین شهر حراجی صد تومانی با کالای دیگری برپا نکند .

شیوه دیگر برپایی حراجی کتاب که البته از شیوه ای کاسب کارانه تر سود می برد این است که کتابها با توجه به قطرشان و همچنین با توجه به اهمیتی که فروشنده تشخصی می دهد به قمیت های مختلف تقسیم می شود و به فروش می رسد . اگر ساعت ها کتابهای عرضه شده را زیر و رو بکنید و همه را بررسی کنید هرگز کشف نخواهید  کرد که ملاک و معیار جداسازی کتاب ها از یکدیگر چیست و به عنوان مثال یک کتاب 500 تومانی چه مزیتی بر کتاب 200 تومانی دارد به جز اینکه تعداد صفحاتش کمتر است .

البته ممکن است حراجی هایی مشاهده شود که ترکیبی از هر دو این روش ها باشند . اما روش دیگری که برای حراج کتاب وجود دارد و تاحدودی هم جدید محسوب می شود حراج کتاب به شیوه ای جدی تر است . در این شیوه فروشگاه بزرگی اجاره می کنند و کتابها را درو قفسه ها مرتب می کنند و برای هر ردیف و هر قفسه بهای مشخص تعیین می کنند که کتابهای درون هر قفسه با همان قیمت فروخته می شود .

چرا حراج می کنند ؟

دراین حراجی ها که عموما به کتابهای نو هم اختصاص دارد کتابهای که سالها در انبار توزیع کنندگان قرار داشته و غبار زمان بر چهره دارد به فروش می رسد .

دلیل این که این کتابها چرا به حراج گذاشته می شود روشن است اساسا حراج کالا و فروش پائین تر از قمیت اصلی زمانی انجام می شود که مشتری نداشته باشد . انبوه رمان ها ، کتابهای آموزش آشپزی ، روانشناسی بازاری ، ترجمه های دست چندم و کتابسازی های علمی در این حراجی زیر قمیت اصلی به فروش می رسند .

اتحادیه ناشران بر حراجی های کتاب نظارت می کند

جعفر همایی - سخنگوی اتحادیه ناشران در مورد برگزاری حراج کتاب در هفته کتاب به خبرنگار مهر گفت : هر گونه برپایی حراجی کتاب باید با اطلاع و نظارت اتحادیه باشد تا چنین مشکلاتی پیش نیاید . میزان تخفیف کتابها هم باید مشخص باشد و بر این اساس نمی توانند در حراجی ها از یک سقف مشخصی تخفیف بدهند .

وی افزود : حراج کتاب باید در زمان مشخص و در مکان مشخصی باشد . دلیل این مسئله هم این است که حراج بی ضابطه کتاب موجب لطمه وارد شدن به مصرف خریدار ( مردم ) و دیگر اعضای صنف می شود . این مسئله در مورد حراج در دیگر اصناف هم وجود دارد و همه اصناف با نظارت مستقیم اجازه حراج کردن می دهند .

حراج کاغذ باطله به عنوان کتاب

اغلب این ها کتاب هایی هستند که به صورت کیلوئی به فروش می رسد و در خیایان به حراج گداشته می شود . حتی شنیده می شود که برخی از این عناوین کتابهایی هستند که قرار است بنا به هر دلیل خمیر شود و یا از چرخه توزیع خارج شوند . در مواردی که بنا بر اختلاف دو ناشر با یکدیگر ، ناشر و مولف و یا شکایت از یک کتاب دادگاه یا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حکم به توقیف و جمع آوری کتاب می دهد کتاب قاعدتا باید از بازار و کتابفروشی ها جمع شود و برای خمیر شدن فرستاده شود .

در برخی مواقع دیده می شود چاپخانه دار و کسی که این کتابها را برای خمیر کردن خریداری کرده است این کار را انجام نمی دهد و کتابها را از طریق واسطه ها وارد بازار می کند . دلیل این کار هم روشن است چون ای کتابها را به صورت کیلویی و به عنوان کاغذ باطله خریداری کده اند طبعا از فروش آنها به عنوان کتاب سود زیادی حاصل می کنند .

یاسر زاده - کتابفروش در فروشگاه هاشمی خیابان انقلاب درباره حراجی های کتاب به خبرنگار مهر گفت : برخی از افراد خارج از صنف ناشر و کتابفروش در هفته کتاب و به بهانه این هفته حراجی هایی برپا می کنند که بیشتر هدفشان رسیدن به سود است و نه توسعه مطالعه .

وی افزود : در این حراجی ها کتابهایی که باید خمیر شوند و اصلا نمی توان به انها کتاب گفت را به میان مردم می آورند  با سوء استفاده از ناآگاهی عمومی اقدام به فروش این کتابها می کنند . اغلب این کتابها از انبار وزارتخانه ها و ادارات خارج می شود و باید برای ساخت مقوا به کارخانه ها ارسال شود اما نمی دانیم چگونه سر از بازار در می آورد .